NEDOPUSTIVI MIZOGINI NAPADI NA BRATIĆ, A NEPRIHVATLJIVO  I DA BRATIĆ BUDE MINISTARKA

Kotor, 17. novembar 2020.

Dana 12. novembra obratili smo se mandataru Zdravku Krivokapiću otvorenim pismom zbog problematičnih stavova profesorice Vesne Bratić koje je diskvalifikuju za predloženu funkciju ministarke prosvjete, nauke, kulture i sporta. Stojimo pri našem zahtjevu i očekujemo da mandatar prestane ignorisati ovaj i slične utemeljene kritike javnosti ukoliko želi da demonstrira drugačiju demokratsku praksu od svojih prethodnika.

Takođe, zbog učestalog nerazumijevanja i zloupotrebe ovog našeg obraćanja, od strane dijela crnogorske javnosti, cijenimo važnim naglasiti i da najoštrije osuđujemo napade na kandidatkinju Bratić po društvenim mrežama koji se odnose na njen lični život. Izrugivanje i posramljivanje kojem je izložena nema, niti može imati, bilo kakvo opravdanje i predstavlja brutalni mizogini napad na ličnost Bratić čija je jedina namjera da povrijedi, uvrijedi i ponizi.

Ovi i ovakvi napadi ukazuju na izuzetno visok stepen mizoginije kojem su često izložene žene u javnoj sferi. Naime, ulaskom u javnu sferu žena u Crnoj Gori može da očekuje ovu vrstu nasilja, odnosno da bude izložena nemilosrdnim, seksističkim, primitivnim napadima koji targetiraju njen privatni život. Na žalost, takvi napadi kojima je sama Bratić izložena surovo demantuju njene stavove o položaju žene u crnogorskom društvu i podsjećaju da je jedini način da se ova neprihvatljiva praksa iskorijeni upravo obrazovanje o ljudskim pravima i osnovama feminističke teorije, kao i dosljedna primjena obavezujućih politika rodne ravnopravnosti i antidiskriminacionih zakona.

Ostajemo čvrsto pri tome da stavovi koje je Bratić iskazala, a koji su bili predmet našeg prethodnog reagovanja, ne samo da ne doprinose smanjenju mizoginije u Crnoj Gori, nego je ojačavaju. Da budemo jasne – obrazovanje o rodnoj ravnopravnosti, ženske studije i seksualno vaspitanje u školama smatramo nužnim uslovom oslobađanja društva od mizoginije. Ukoliko se ovo ne desi nastaviće se praksa proganjanjanja svake žene koja želi da se javno angažuje targetiranjem, zloupotrebom i posramljivanjem njenog privatnog života i ličnih opredjeljenja a protiv toga se dosljedno decenijama borimo.

ANIMA – Centar za žensko i mirovno obrazovanje Kotor

Pismo podržale:

Crnogorski ženski lobi Podgorica

Centar za ženska prava Podgorica

Centar za građansko obrazovanje (CGO)

Sigurna ženska kuća Podgorica

Prima Podgorica

SOS Nikšić

Liga glasača Nikšić

Bona fide Pljevlja

SPEKTRA Podgorica

Udruženje LGBT žena  Stana

                                     PAMTIMO LOGOR MORINJ                              

         Povodom 3. oktobra, kada se navršava 29. godina od formiranja Sabirnog centra u opštini Kotor za zarobljenike sa područja dubrovačke regije, nazvanog Logor Morinj, aktivistkinje NVO Anima će organizovati performans  PAMTIMO LOGOR MORINJ na Trgu od oružja u 10 sati.

       Aktiviskinje ANIME su u novembru 2019. godine kod Sekretarijata za kulturu i društvene djelatnosti Opštine Kotor pokrenule Inicijativu za podizanje spomen obilježja ratnim zatvorenicima iz Hrvatske u Sabirnom centru u Morinju (sa inicijativom upoznale: predsjednika  Opštine i Skupštine Opštine, predsjednika Crne Gore, predsjednika Vlade i predsjednika Skupštine CG; ministru pravde i ministru odbrane  kao i Generalni konzulat Republike Hrvatuske  u CG). 

Dobile smo odgovor od predsjednika države i Sekretarijata. Predsjednik nas upućuje na opštinske organe.  Opštinski organi ( Sekretarijat za kulturu sport i društvene djelatosti ) traži od NVO Anime da dostavi :

• Podatke o vrsti i veličini spomen –obilježja
• Predlog teksta koji će biti ispisan na spomen –obilježju
• Predlog načina održavanja spomen –obilježja
• Predlog idejnog rješenja sspomen- obilježja
• Saglasnost vlasnika odnosno korisnika objekta

Odgovorile smo  da je ANIMA podnijela inicijativu,  a ne zahtjev za podizanje spomenika, da nema ni stručne ni finansijske resurse da bi odgovorila na navedene zahtjeve. U pismu upućujemo na važnost čuvanja istine i kulture sjećanja i da očekujemo da Sekretarijat prihvati inicijativu, formira zahtjev za podizanje spomen – obilježja nadležnim organima jer su u mogućnosti da obezbijede navedene uslove. U januaru mjesecu iz Sekretarijata nam odgovaraju  da se spomen obilježje ne može podići prije isteka roka od 50 godina kada se događaj zbio, ali izuzetno može uz saglasnost Vlade Crne Gore i ponovno se od ANIME traže navedeni dokumenti koje je trebalo dostaviti u roku od 7 dana. Iz vođene komunikacije između ANIME i nadležnih organa razumjele smo da nema dovoljno političke volje da se naša inicijativa formuliše u zahtjev prema organima Republike.

Na današnji dan podsjećamo da je neophodno napraviti spomen obilježje u Morinju. Ne posjedujemo stručne i finansijske resurse za obezbjeđivanje odgovarajućih uslova za realizaciju,  ali znamo da Opština raspolaže i finasijskim i stručnim resursima koji bi mogli da obezbijede ove uslove, a naša organizacija stoji na raspolaganju u stručnom obrazlaganju potrebe za ovim činom uvažavanja žrtava.

ANIMA je u dugom periodu, naročito od vremena sticanja nezavisnosti, ukazivala na neophodnost suočavanja građanstva Kotora sa ovom činjenicom na različite načine: uličnim akcijama, saopštenjima, flajerima, prikazivanjem filmova o Logoru Morinj, obilaskom ovog mjesta u kontiniutetu, simboličkim obilježavanjem polaganja cvijeća, održavajuci tako kulturu sjećanja na mjesta preživljene patnje i učinjenog zločina. 2019.g Anima je uradila istraživanje o stavovima i informisanosti u organima lokalne uprave prema ratnom zločinu u Mornju, te napravila analizu sa zaključkom da je, uprkos još uvijek jasnih otpora opštinske vlasti da se u potpunosti suoči sa ovim zločinom, iskazana potreba za obilježavanjem ovog mjesta. Izdale smo publikaciju sa rezultatima istraživanja „Pamtimo logor Morinj” i dokumentovale prikupljenje podatke.

Podsjećamo, u Sabirnom centru je u periodu od oktobra do avgusta 1992. godine bilo smješteno oko 300 zatvorenika iz Republike Hrvatske, koji su bili izloženi  nečovječnom ponašanju i torturi. O ovim zločinima svjedoči sudski proces od pokretanja istrage 2007. do izricanja pravosnažne presude  februara 2014. U sudskom procesu su osuđene četiri osobe ukupno na 12 godina zatvora. Donesene su 154 odluke o reparaciji i dosuđeno je 1.485.510 €  finansijske nadonade zatvorenicima. Istina o ovim dešavanjima je još uvijek sakrivena od javnosti u Kotoru.

Apelujemo na opštinske organe da prihvate inicijativu, formulišu zahtjev i iskažu političku volju za postavljanje spomenika, kao čina njegovanja kulture sjecanja, čime bi ispoštovali žrtve torture, zvanično pružili  ruku pomirenja (oprosta) i stvorili uslove za mirovno vaspitanje mladih generacija.

Aktivistkinje Anime

ANIMA Centar za žensko i mirovno  obrazovanje povodom dešavanja u Budvi na Trgu od oružja u Kotoru u četvrtak 18. Juna u 12 sati organizuje protest „Sačuvajmo mir“.

Uznemirene nasiljem koje je sve vidljivije i sve brutalnije zbog nesposobnosti političkih elita da na miran i demokratski način rješavaju izazove koje donosi dugoročna dominacija jedne partije koja nije bila sposobna da se suoči sa zločinima devedesetih koje je činila u naše ime, nesposobna da vodi demokratske procese  ka EU i dovede do vladavine prava sistemski održavajući i projektujući podjele.

U ravnoteži straha neosviješćena i neorganizovana opozicija nije uspjela da stvori političke mehanizme borbe  za opšte dobro  i razvoj građanske svijesti.  Militarizacija, partitokratija,nacionalizam  i klerikalizam  oduzeli su prostore demokratije i slobode sa krajnjim ciljem brutalnog nasilja prema svim građanima/kama.

Podsjecamo vas da se danas obiljezava Dan sjecanja na silovane zene u BiH tokom rata devedesetih. Silovane su zene svih nacionalnosti. Upozoravamo i apelujemo da se politički akteri odgovorno i dostojanstveno ponašaju u ovoj situaciji, bez upotrebe sile, bez manipulacije vjerskim i nacionalnim osjećanjima.

Trazimo da ovim drustvom vlada briga i mir.

Aktivistkinje Anime                                                                                   

 U nemogućnosti da  ove godine na ovaj dan obiđemo mjesta silovanja žena u Foči povodom 19. juna – Međunarodnog dana borbe protiv seksualnog nasilja u ratu, koji su Ujedinjene nacije uspostavile 2015. godine, da bi podsjetile crnogorsku javnost izdajemo sledeće saopštenje:

• tokom rata u Bosni i Hercegovini silovano je oko dvadeset hiljada žena. Najbrojnije žrtve bile su bosanske Muslimanke, dok je među počiniocima bilo najviše bosanskih Srba.

• tokom rata u Bosni i Hercegovini (1992-1996), Foča je bila mjesto vjerovatno najvećeg sistematskog seksualnog nasilja i silovanja u ratu u Bosni i Hercegovini.

• Haški tribunal  je u svojoj presudi Fočanskoj trojci (Kunarac, Kovač, Vuković), 2001. godine, prvi put u istoriji međunarodnog humanitarnog prava, utvrdio da je seksualno ropstvo u ratu zločin protiv čovječnosti.

Anima iskazuje solidarnost i saosjećanje prema ženama žrtvama seksualnog nasilja, kako onima koje su ubijene, tako i onima koje su preživjele.

Njegujemo politiku sjećanja i zahtijevamo  odgovornost u odnosu na zločine počinjene u naše ime tokom ratova devedesetih.

Tim ANIME